دشمنان علی، دیگر کفار قریش و مشرکان حجاز نبودند. اصحاب پیغمبر و مسلمان های دو آتشه شده بودند پرچمدار مبارزه با علی. معاویه که در شام خودش را کاتب وحی و یار پیامبر معرفی کرده بود. تبلیغات و شایعه سازی های عمر و عاص هم خوب همه را به علی بدبین کرده بود. خوارج هم جماعت عابد و زاهدی بودند. البته از آن نوعش که به قول علی« خواب همراه یقین، از نماز آمیخته به تردید این ها بهتر است»! جنگ جمل را هم دو نفر از اصحاب با سابقه و درجه یک پیامبر راه انداخته بودند. حارث بن حوط یک بار آمده بود پیش علی و می گفت: 

- خیال کرده ای من می توانم کسانی مثل اصحاب جمل را گمراه کنم؟!  

و جواب علی به حارث ساده دل این بود: 

پایین پایت را دیده ای، اما بالای سرت را نه! برای همین اینطور حیرانی. تو باید خود حق را بشناسی تا اهل حق را هم تشخیص بدهی و خود باطل را بشناسی تا بعد بفهمی هوادارش کیست؛ اما نشناخته ای و نفهمیده ای! 

منبع: آن مرد؛ محمد جواد میری، ناشر: شهرداری مشهد، پاییز ۱۳۸۷